Historia parafii

Rys historyczny parafii pw. Męczeńskiej Śmierci św. Jana Chrzciciela w Samborze.

Miasto Sambor liczy około 38 tys. Mieszkańców i położone jest nad Dniestrem. Przypuszcza się, że od 1370 roku w Samborze istniała już rzymskokatolicka parafia z małym drewnianym kościółkiem, który spłonął w 1498 roku w czasie napadu na miasto Tatarów, Turków i Włochów. Wtedy to śmierć męczeńską ponieśli OO. Bernardyni: Jan z Węgier, Br. Bogusław i Br. Daniel, kandydaci na ołtarze. Na miejscu zniszczonego kościółka wybudowano nową murowaną świątynię, która ostatecznie wykończono 1530 roku. Według zachowanych źródeł nowo wybudowaną świątynię konsekrował bp Dymitr Solikowski w 1560 roku. Niestety w 1637 roku kościół ponownie spłonął, jednak dzięki staraniom proboszcza Szczepana Sicińskiego szybko zniszczenia naprawiono. Przed pożarem w kościele było dziewięć ołtarzy. Ołtarz główny tworzył tryptyk, gdyż był połączony dwoma skrzydłowymi ołtarzami. W miejsce spalonych ołtarzy zbudowano nowe, które przetrwały do 1888 roku, w którym miasto zostało częściowo zniszczone przez kolejny pożar. Te liczne pożary, które niszczyły samborska świątynię zapewne stały się przyczyną tego, że w kościele postanowiono umieścić obraz św. Floriana, który wisi na jednym z filarów. Natomiast obraz głowy św. Jana Chrzciciela patrona tutejszej parafii pierwotnie był umieszczony na zewnątrz świątyni ponad wielkimi drzwiami, gdzie obecnie jest okrągłe okno. Wokół kościoła do 1772 roku chowano kapłanów i zamożnych mieszczan. Do dnia dzisiejszego zachował się grobowiec ks. Andrzeja Bergiela. W latach 1864 – 1865 oraz od stycznia 1869 do października 1869 roku pracował w tym kościele ks. Józef Sebastian Pelczar, późniejszy biskup przemyski, a dziś święty Kościoła Katolickiego. Ksiądz Józef po przyjściu na parafię założył towarzystwo pań św. Wincentego a Paulo oraz Żywy Różaniec, który liczył 150 róż.

W okresie międzywojennym proboszczem tutejszej parafii był ks. Wojciech Szafrański, który dokonał restauracji wewnątrz i na zewnątrz kościoła. Od 1930 roku proboszczem był ks. Michał Ziajka, który wyjechał do Polski w 1952 roku. Po zamknięciu kościoła OO. Bernardynów w 1948 roku niewielką część wyposażenia kościelnego udało się przenieść do świątyni parafialnej. W latach pięćdziesiątych parafia nie miała stałego proboszcza. Przez krótki czas pracowali OO. Redemptoryści z Mościsk. Co czwartą niedzielę z posługą duszpasterską dojeżdżał ks. Jan Szetela z Nowego Miasta. W latach 1961 – 1964 pracował ks. Józef Pawilonis. Zaś w latach 1964 – 1990 proboszczem samborskiej parafii był ks. Kazimierz Mączyński, który w każdą niedzielę oprócz Sambora jeździł z posługą duszpasterską do Mościsk i do Lwowa do kościoła św. Antoniego. Pomimo wielu trudności i prześladowania Kościoła w czasach systemu totalitarnego, kościół św. Ścięcia św. Jan Chrzciciela należy do tych nielicznych świątyń w dawnej Galicji, których nie udało się zamknąć przez władze radzieckie. Kościół przetrwał dzięki ofiarnie pracującym na tych terenach kapłanom, którzy są dla nas wzorem gorliwych duszpasterzy. Od 1990 roku duszpasterstwo w parafii pw. Ścięcia Świętego Jana Chrzciciela w Samborze prowadzą Księża Zmartwychwstańcy.